Top Issue 1-2024

4 October 2007 Edition

Resize: A A A Print

3,200 children in North attend Irish-medium education

Louise Ward-Hunter Dept of Education, Pilib Ó Ruanaí, CEO Iontaobhas na Gaelscolaíochta Caitríona Ruane Education Minister at the launch of Ó neart go neart (from strength to strength)

Louise Ward-Hunter Dept of Education, Pilib Ó Ruanaí, CEO Iontaobhas na Gaelscolaíochta Caitríona Ruane Education Minister at the launch of Ó neart go neart (from strength to strength)

 

 

 

 

 

“Nine children, one teacher and a dilapidated portacabin...”

Le hÉamann Mac Mánais

The above is how one Irish language enthusiast described the foundations of Irish Medium Education in the six counties. Today we are glad to see over 3,200 children attending Irish-medium education in the six counties.
On Monday in Stormont, Iontaobhas na Gaelscolaíochta hosted a very forward thinking seminar aiming to drive a vibrant Irish Medium Education sector which will act as a catalyst for the revival of the Irish language by “raising 2.5 million of non-governmental funds in order to build quality and capacity of the sector in relation to the physical infrastructure as enhancing teaching and learning skills and opportunities.”
The event brought together teachers, Irish language activists from Ultach, Forbairt Feirste Altram, Foras na Gaeilge, Taca, Fiontraí le Gaeilge, Glór na nGael, An Droichead. Raymond Mc Cartney MLA, John O’ Dowd MLA, Sue Ramsey MLA, Séanna Walsh agus Rosie Mc Corley ó Roinn an Chultúir, the Minister for Education Caitríona Ruane MLA and school children themselves.
Iontaobhas na Gaeilge has been supporting Irish Medium Education since 2001 and are champoining this Irish Medium Trust Fund to further the good work done and to move into the next stage in the development of this sector.

Powerful presentation
Seán Mag Uidhir, Chairperson of Iontaobhas na Gaelscolaíochta, welcomed the fact that Caitríona Ruane was in attendance and highlighted the need to further develop the resources for Irish medium education. Fundraising Manager Dr Réamaí Mathers also gave a powerful presentation highlighting the need to protect our cultural richness which is the property of all. He said,
“Language affects the way we see the world and and it can mean that we bring someting extra to the international table, perhaps it is another perspective to solving a problem, adding a new innovation or a new way of looking at basic communication.”
Mathers continued:
“While globalisation and rich international languages such as English bring us together, more and more people recognise that what we bring to the table is often fuelled by our own cultural, historical and linguistic uniqueness.”
It is in the above context that Reamaí highlighted our country’s success story through a tumultuous history and how the tried and tested benefits of bi-lingualism are grounded in our rich indigenous thread.

Warm welcome for Education Minister
Following a wonderful song and poetry recital by children from Gaelscoil na Móna, Education Minister Caitríona Ruane recieved a warm welcome. She said:
“Ba mhaith liom fáilte críoúil a chur roimh gach duine anseo inniu. Is deis iontach é seo chun bualadh le chéile arís - agus rud beag gnó a dhéannamh chomh maith. Ach is é an fáth go bhfuil muid anseo inniu ná ceiliúradh ar an scéim cruthaíoch de chuid Iontaobhas na Gaelscolaíochta agus neartú is treisiú Ghaeloideachais i ndiaidh na blianta fada leis an Ghaeilge in áit na leathphingine. Tá muid ar ár sean léim arís agus ní bheidh muid ag dul isteach sa choirneál arís.
Treaslaím leis an Iontaobhas as an scéim samhlaíoch seo chun an earnáil phríobháideach a thabhairt isteach chun tacú le lucht na Gaelscolaíochta agus acmhainní breise a dhíriú ar theagasc pháistí i dtomoideachas trí mheán na Gaeilge.
“Tá dul chun cinn thar barr déanta ó thaobh na Gaelscolaíochta de ó Chomhaontú Aoine an Chéasta - ar dtús le Máirtín Mac Aonghusa agus anois fá churam s’agam féin.
“Tá athbhreithiúnas faoi lán tseoil ar Ghaeloideachas. Tá sé mar príomh-chúram agamsa cinntiú go mbíonn scolaíocht den chéad scoth ag páistí sa chuid seo den tír. Tá líon na dtúismitheoirí atá aga roghnú Gaeloideachais ag méadú an t-am ar fad. Tá mise ag rá leis na tuismítheoirí sin go dtig leo bheith cinnte go bhfaighfidh siad an oideachas is fearr gur féidir linn a thabhairt dóibh.

Togra an-suimiúl
“Is togra an-suimiúl é seo ina mbíonn seans ag an earnáil phríobháideach cuidiú le Gaelscolaíocht agus caithfidh an Roinn Oideachas fiosrú a dhéanamh ar dhóigheanna le cur leis seo - b’fhéidir go n-amharcfaidh muid ar fhéidireachtaí comhaoiniú.
“Tá sé sa Chairt Eorpach do Theangacha Reigiúnacha nó Mionlaigh agus sa tuaraisc ó Náisiúin Aontaithe go bhfuil sé de dhualgas ar rialtas cinntú nach mbíonn bac ná stró ar chur chun cinn agus forbairt teangacha dúchais. I dtaca leis an Roinn seo, beidh muid ag déanamh ár seacht ndícheall le cinntiú go mbeidh achan rannóg rialtais ag comhlíonadh leis an reachtaíocht seo.
“Ní bhíonn an namhaideas céanna ann don Ghaeilge sa deisceart, don Gaedhlic in Alban, don Bhreatnais sa Bhreatain Bheag. Fiú le Gaeilge Oileán Mhannain, ní bhíonn an oiread sin d’fhuath agus d’imreas atá ann don Ghaeilge. Caithfidh muid an fuath sin a chur ar neamh ní. Bíonn fiontraíocht a neartú is a leathnú. Ba chóir go mbeimis ag tús an céid úr seo, leis an chomh-rialtas úr in áit againn, ba chóir go mbeimis in ann scolaíocht i dteanga dúchais na tíre seo a thabhairt chun bláth. Nach bhfuil Gaeilge Uladh lán chomh maith agus chomh binn leis na teangacha Ceilteacha eile ar imeall na hEorpa?

Páirtnéireachtaí idir rialtas agus an phobal
“Tá mé féin, mar Aire Oideachas ag súil le cloí leis an dea-chleachtais is fearr ó thaobh bainistiú Roinn comh-rialtais ach ba mhaith linn páirtnéireachtaí idir rialtas agus an phobal a chothú chun go mbeidh pobal agus sochaí úr forásach á fhorbairt againn ina mbeidh fáilte roimh an Ghailge agus iolrachas.”
“Treaslaím leis an Iontaobhas as an scéim samhlaíoch seo chun an earnáil phríobháideach a thabhairt isteach chun tacú le lucht na Gaelscolaíochta agus acmhainní breise a dhíriú ar theagasc pháistí i dtomoideachas trí mheán na Gaeilge.
Tá dul chun cinn thar barr déanta ó thaobh na Gaelscolaíochta de ó Chomhaontú Aoine an Chéasta - ar dtús le Máirtín Mac Aonghusa agus anois fá churam s’agam féin.
Tá athbhreithiúnas faoi lán tseoil ar Ghaeloideachas. Tá sé mar príomh-chúram agamsa cinntiú go mbíonn scolaíocht den chéad scoth ag páistí sa chuid seo den tír. Tá líon na dtúismitheoirí atá aga roghnú Gaeloideachais ag méadú an t-am ar fad. Tá mise ag rá leis na tuismítheoirí sin go dtig leo bheith cinnte go bhfaighfidh siad an oideachas is fearr gur féidir linn a thabhairt dóibh.

Dualgas ar rialtas
“Tá sé sa Chairt Eorpach do Theangacha Reigiúnacha nó Mionlaigh agus sa tuaraisc ó Náisiúin Aontaithe go bhfuil sé de dhualgas ar rialtas cinntú nach mbíonn bac ná stró ar chur chun cinn agus forbairt teangacha dúchais. I dtaca leis an Roinn seo, beidh muid ag déanamh ár seacht ndícheall le cinntiú go mbeidh achan rannóg rialtais ag comhlíonadh leis an reachtaíocht seo.
“Ní bhíonn an namhaideas céanna ann don Ghaeilge sa deisceart, don Gaedhlic in Alban, don Bhreatnais sa Bhreatain Bheag. Fiú le Gaeilge Oileán Mhannain, ní bhíonn an oiread sin d’fhuath agus d’imreas atá ann don Ghaeilge. Caithfidh muid an fuath sin a chur ar neamh ní. Bíonn fiontraíocht a neartú is a leathnú. Ba chóir go mbeimis ag tús an céid úr seo, leis an chomh-rialtas úr in áit againn, ba chóir go mbeimis in ann scolaíocht i dteanga dúchais na tíre seo a thabhairt chun bláth. Nach bhfuil Gaeilge Uladh lán chomh maith agus chomh binn leis na teangacha Ceilteacha eile ar imeall na hEorpa?
“Tá mé féin, mar Aire Oideachas ag súil le cloí leis an dea-chleachtais is fearr ó thaobh bainistiú Roinn comh-rialtais ach ba mhaith linn páirtnéireachtaí idir rialtas agus an phobal a chothú chun go mbeidh pobal agus sochaí úr forásach á fhorbairt againn ina mbeidh fáilte roimh an Ghailge agus iolrachas.”

GUE-NGL-new-Jan-2106

An Phoblacht
44 Parnell Sq.
Dublin 1
Ireland